medycyna praktyczna dla lekarzy
Najczęstszym i najgroźniejszym powikłaniem po zabiegu w chirurgii pozasercowej jest niedokrwienie mięśnia sercowego lub zawał serca.
Występowanie bezobjawowej arytmii komorowej pod postacią pojedynczych, przedwczesnych pobudzeń komorowych może sugerować, zarówno chorobę organiczną, jak i chorobę elektryczną serca.
U chorych, którzy rozpoczynają leczenie doustnymi antykoagulantami niebędącymi antagonistami witaminy K, należy oznaczyć klirens kreatyniny (przy użyciu wzoru Cockcrofta i Gaulta) lub wyliczyć szacunkowe przesączanie kłębuszkowe (eGFR).
U chorych na nowotwory złośliwe najważniejsze jest określenie stopnia ryzyka wystąpienia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Zarówno pacjenci leczeni ambulatoryjnie, jak i pacjenci hospitalizowani mogą mieć wskazania do farmakologicznej profilaktyki przeciwzakrzepowej, w której lekiem z wyboru jest heparyna drobnocząsteczkowa.
Jeżeli u chorego wystąpiło wyładowanie kardiowertera-defibrylatora, należy przeprowadzić dokładny wywiad i ustalić okoliczności tego zdarzenia, tzn. czy wystąpiło np. w czasie bólu w klatce piersiowej, duszności, omdlenia lub kołatania serca. Wyładowania, które nastąpiły bez sytuacji je poprzedzających, mogą nie być arytmią komorową, a jedynie wysokoenergetyczną reakcją urządzenia, odczuwaną przez chorego jak wstrząs w klatce piersiowej.
W przypadku nadciśnienia tętniczego - choroby bardzo rozpowszechnionej w populacji - zarówno w wytycznych europejskich, jak i amerykańskich nie zaleca się wykonywania zbyt licznych badań diagnostycznych.
Doustne antykoagulanty nienależące do antagonistów witaminy K wpływają na wartości podstawowych parametrów układu krzepnięcia. U pacjentów leczonych rywaroksabanem, dabigatranem albo apiksabanem uzyskuje się nieprawidłowe wyniki np. czasu protrombinowego, nawet jeśli wcześniej były one w normie.
Przed zabiegiem chirurgicznym o małym lub średnim ryzyku pacjenci ze stabilną chorobą serca, u których nie występują kliniczne czynniki ryzyka, nie wymagają dodatkowych badań. Według wytycznych ESC konsultacji interdyscyplinarnej wymagają chorzy z ostrą chorobą serca lub chorzy z podejrzewaną lub rozpoznaną wadą serca przed planowanym zabiegiem o dużym ryzyku.
U chorych ze wszczepionym urządzeniem kardiologicznym przeprowadza się szczegółowy wywiad. Należy zapytać chorego, czy pamięta sytuacje, w których urządzenie działało nieprawidłowo. Trzeba też się dowiedzieć, kiedy urządzenie było ostatnio skontrolowane.
Przed zabiegiem operacyjnym należy oszacować ryzyko sercowo-naczyniowe na podstawie skali oceny ryzyka. W chirurgii pozasercowej najczęściej używaną skalą jest skorygowany wskaźnik ryzyka sercowego - tzw. wskaźnik Lee.
